شناسایی نمادهای فرقه های ضددین و کاربرد آن ها در گرافیک ایران و آمریکا در سده اخیر

رمزپردازی یا نمادگرایی یکی از قدیمی ترین روش های بیان مفاهیم است. نماد گرایی در طی زمان ها و قرون تکامل یافته و در تفکرات و رویاهای نژادهای مختلف جا گرفته است و در فراسوی مرزهای ارتباطی قرار دارد. نماد اندیشه را برمی انگیزد و انسان را به گستره تفکر بدون گفتار رهنمون می سازد. در نمادگرایی عین و ذهن دارای همگونی و پویایی از پیش انگاشته ای است؛ برخلاف علامت(sign)، که یک نشان قراردادی است و عین و ذهن نسبت به هم بیگانه اند. در واقع نماد به سادگی چیزی است که به جای چیز دیگر بکار می رود و نشانه آن است یا بر آن دلالت می کند. بخش اعظم این نمادسازی، جنبه دینی داشته است. نماد در هنر در سطوح مختلف بر طبق اعتقادات و رسوم اجتماعی که الهام بخش هنرمند است عمل می کند. در سطحی دیگر، پندارهایی وجود دارد که مربوط به پرستش می شود و بخش اعظمی از فرهنگ بشری را تشکیل می دهند. لحظه ای آدمی را در نظر بگیرید که هنرمند آن را برای نشان دادن یک خدا یا الهه به کار می برد. خودبه خود جسم، غیر شخصی و بدون نام است. نخست باید جامه ای به شیوه متمایز بر آن پوشاند تا آن را بتوان به صورت خدایی مشخص درآورد. بر آن جوشن می پوشاند تا مثلا آن را به صورت مارس، خدای جنگ درآورد. بعد اگر یک جفت بال بر آن بیفزاید آن را به صورت میکائیل فرشته مقرب و فرمانده فرشتگان آسمانی درمی آورد. به دین طریق، هنرمند با بخشیدن ماده و هویت، به موجوداتی که شکل آن ها در واقع ناشناخته است، تصویری نمادین می آفریند. می بینیم چگونه شبیه سازی های نمادین می تواند برای اقوام مختلف مفاهیم متفاوتی داشته باشد.لااقل در هنر، این شبیه سازی های نمادین به ندرت دارای یک هسته ثابت و پایدار، مفهومی را داراست که از محیط های دینی و اجتماعی گوناگون فراتر می رود. این مفاهیم در پس اشکال نمادین، خود را مخفی ساخته و پیام خود را غیر مستقیم اعلام می دارند. اهمیت نماد و نمادشناسی زمانی بیشتر احساس می شود که گروهی خاص برای اهداف خود از این ترفند بهره برده و بر این مبنا بر افکار عمومی تاثیر گذارده و در سطحی بالاتر بر آن مسلط می گردند. این گروه با هوشمندی بی مثالی آنچنان در این راستا پیش می روند و بر علائمی خاص تاکید می ورزند که تنها با نگاهی عمق و تحلیل گرایانه می توان به اهدافشان پی برد. حال آن که این نمادها اکثرا جنبه ضد دینی و انحرافی دارند. این در حالیست که طراحان گرافیک و هنرمندان ما عمدتا با این نمادها آشنایی کامل و لازم را نداشته و درنتیجه در مواجه با آن ها عوامانه برخورد می نمایند. دن بروان نویسنده مشهور آمریکایی در سه اثر اخیر خود با عناوین (راز داوینچی، نماد گمشده، فرشتگان و شیاطین) نیم نگاهی بر نمادهای ضد دین داشته است. در این بین نیاز به منبعی جامع جهت گردآوری و معرفی نمادها ضد دین بسیار احساس می گردد. مساله این پژوهش جمع آوری و شناسایی نمادهای فرقه های ضد دینی و بررسی نشانه های گرافیکی اخذ شده بر اساس این نمادها است.